Taalcursussen VGT & NL
De migratie- procedure
Mijn rechten en plichten
Overzicht organisaties
Dovenclubs in Vlaanderen
Informatie voor dienstenProcedure
De procedure van je aanvraag om in België te verblijven is afhankelijk van je statuut. Hier geven we een overzicht van de mogelijke statuten en vind je de gepaste informatie. Een eerste onderscheid dat gemaakt wordt is dat tussen migranten die afkomstig zijn van binnen Europa, Unie-burgers, en van buiten Europa, zogenaamde derdelanders.
Voor derdelanders
Asielzoekers
Om als derdelander rechten te krijgen in België moet je je eerst registreren. Dit kan je doen op drie manieren
- In de kantoren van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) in Brussel, ten laatste binnen de 8 werkdagen na aankomst in België.
- Bij de grenspolitie, als je aan de grens bent tegengehouden. De derdelander dient zo snel mogelijk na aankomst aan de grens een verzoek in.
- Bij de directeur van de gevangenis of een gesloten opvangcentrum, nadat je bent aangehouden en opgesloten.
Bij de registratie van de asielaanvraag van een vreemdeling noteert de DVZ de identiteitsgegevens van de asielzoeker zoals naam, geboortedatum, nationaliteit. De DVZ neemt de relevante documenten die de asielzoeker afgeeft, in ontvangst.
De DVZ neemt bij de registratie:
- Een foto van de asielzoeker: deze foto staat op het document dat geldt als bewijs van de asielaanvraag (bijlage 26)
- Vingerafdrukken (vanaf 14 jaar): de DVZ kan hiermee nagaan of de asielzoeker eerder in een ander land van de EU asiel heeft aangevraagd en of hij via een ander land dan België de EU is in gereisd.
- Een röntgenfoto van de longen (vanaf 6 jaar, niet voor zwangere vrouwen): om te onderzoeken of de asielzoeker aan tuberculose (TBC) lijdt. Personen met TBC worden in het ziekenhuis opgenomen.
- Een röntgenfoto van de hand bij twijfels over de leeftijd van een niet-begeleide minderjarige: de dienst Voogdij (FOD Justitie) neemt een beslissing over de vaststelling van de minderjarigheid.
Wanneer je geregistreerd bent krijg je een oranje kaart (immatriculatie). Dit is het bewijs van voorlopig verblijf in België tot dat CGSV, het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen, een uitspraak doet over je asielaanvraag. Dit is niet hetzelfde als ingeschreven zijn in het vreemdelingenregister. Wel geeft het je recht op opvang in een centrum van Fedasil. Hier krijg je een slaapplaats, eten, basisverzorging en daggeld. Ook heb je recht op geïndividualiseerde maatschappelijke begeleiding. Om hiervan gebruik te kunnen maken, krijg je toegang tot een sociale dienst. Een maatschappelijk werker zal je informeren en begeleiden.
Het opvangcentrum dient ook juridische hulp te bieden. Je hebt recht op eerste- en tweedelijns juridische bijstand:
- Eerstelijnsbijstand is een gratis eerste juridisch advies dat wordt verstrekt door rechtsbeoefenaars tijdens juridische permanenties. Deze permanenties worden georganiseerd in de justitiepaleizen, de vredegerechten, de justitiehuizen, bepaalde gemeentelijke administraties, sommige OCMW's en verschillende vzw's die over een juridische dienst beschikken.
- Tweedelijnsbijstand omvat gratis toegang tot de bijstand van een advocaat in het kader van een rechtszaak of administratieve procedure. Je kan beroep doen op de bureaus voor juridische bijstand voor het verkrijgen van een pro deo advocaat
Meer informatie daarover vind je hier.
Met een oranje kaart heb je nog geen recht op werk. Wel kan een sociale medewerker of advocaat een arbeidskaart C voor jou aanvragen en kan je na een wachtperiode van 4 maanden het recht op werk verkrijgen. Door je in te schrijven bij VDAB kan je ook recht op een tolk in werkgerelateerde situaties verkrijgen.
Op dit moment is het vooral wachten tot je een hoorzititng krijgt bij CGSV. Het is belangrijk om je hoorzitting goed voor te bereiden samen met je advocaat. Om de communicatie met je advocaat vlot te laten verlopen kan je gebruik maken van tolken en kan de advocaat een bijdrage vragen aan het bureau voor juridische bijstand voor deze kosten. Je moet deze kosten zelf niet betalen. Om het hoorzitting vlot te laten verlopen schakelt CGSV zelf tolken in. Je kan dit recht afzeggen, maar dan moet je mondeling in het Frans of Nederlands communiceren.
Na het hoorzitting wordt de aanvraag onderzocht. Er wordt nagegaan of de redenen voor je asielaanvraag voldoende zijn om als vluchteling erkend te worden. Eerst wordt er gekeken naar de criteria die zijn vastgelegd in de Conventie van Genève. Deze omschrijft een vluchteling als een persoon die “uit gegronde vrees voor vervolging wegens zijn ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep of zijn politieke overtuiging, zich bevindt buiten het land waarvan hij de nationaliteit bezit, en die de bescherming van dat land niet kan of, uit hoofde van bovenbedoelde vrees, niet wil inroepen, of die, indien hij geen nationaliteit bezit en verblijft buiten het land waar hij vroeger zijn gewone verblijfplaats had, daarheen niet kan of, uit hoofde van bovenbedoelde vrees, niet wil terugkeren.” Indien deze status niet van toepassing is wordt er nog onderzocht of de aanvrager een reëel risico loopt op ernstige schade als hij zou terugkeren naar zijn land (doodstraf, onmenselijke en vernederende behandelingen, ernstige bedreiging door willekeurig geweld of bij een internationaal of een binnenlands gewapend conflict)? Dan verleent het CGVS de status van subsidiaire bescherming.
Indien je niet akkoord bent met de status die je gekregen hebt kan je deze beslissing aanvechten in beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV).
Ben je erkend als vreemdeling? Dan mag je je inschrijven in de vreemdelingenregister bij de gemeente waar je verblijft en krijg je een A-kaart. Na 5 jaar te verblijven in België kan je een permanente B-kaart krijgen.
Voor familieleden (gezinshereniging)
Als derdelander met een familielid in België mag je in België verblijven indien je met deze Belg getrouwd bent, je wettelijk partner bent, je ouder bent van een minderjarige Belg of indien je kind of kleinkind bent van een Belg of diens partner.
Ook indien je familielid bent van een derdelander die in België de status van vluchtelingen verkregen heeft heb je recht op gezinshereniging.
Voor studenten
Wil je als student uit een derde land studeren in België? Dan moet je aan een aantal voorwaarden voldoen.
Voor EU-burgers
Voor familieleden
Als Unie-burger met een familielid in België mag je in België verblijven indien je met deze Belg getrouwd bent, je wettelijk partner bent, je ouder bent van een minderjarige Belg of indien je kind of kleinkind bent van een Belg of diens partner.
Voor werknemers, werkgevers en zelfstandigen
EU-burgers mogen tot 3 maanden zonder verblijfsvergunning in België verblijven. Als je langer dan 3 maanden wil blijven, moet je kunnen bewijzen dat je werk hebt of werk zoekt.
Alle informatie voor werkzoekenden
Alle informatie voor werknemers
Alle informatie voor zelfstandigen
Voor studenten
Wil je in België (hoger) onderwijs volgen? Dan moet je aan een paar voorwaarden voldoen.
Inburgeringscursus
Als nieuwkomer in België zijn bepaalde groepen verplicht om een inburgeringscursus te volgen. Deze cursus bestaat uit twee delen: een cursus Nederlands en in cursus maatschappelijke oriëntatie. De cursus Nederlands varieert naargelang niveau, locatie en tijdstip. De cursus maatschappelijke oriëntatie behandelt onderwerpen zoals leven, werken, wonen, onderwijs en mobiliteit in Vlaanderen.
Voor dove personen is er één cursus Nederlands en maatschappelijke oriëntatie die gegeven wordt op een toegankelijke manier in Mechelen. De andere cursussen kunnen wel toegankelijk gemaakt worden door middel van een (schrijf)tolk.
Meer informatie over cursus voor dove en slechthorende migranten in Mechelen
Gezondheidszorg
De rechten die je hebt op gezondheidszorg tijdens je procedure zijn afhankelijk van je statuut. EU-burgers kunnen meestal terugvallen op hun ziekteverzekering thuisland, asielzoekers en erkende vluchtelingen hebben recht op bepaalde vormen van materiële en financiële steun. Onder gezondheidszorg verstaat men verschillende categorieën zoals een bezoek bij de huisarts, psychologische bijstand of specifieke zorgen.
Meer informatie over de rechten die je hebt op gezondheidszorg naargelang je statuut
Mobiliteit
Openbaar vervoer
Het openbaar vervoer in Vlaanderen bestaat uit bussen, trams, metro’s en treinen. De Lijn staat in voor de organisatie van bussen, trams en metro’s, terwijl de NMBS het treinverkeer regelt. Indien je bij VAPH erkend bent als persoon met een beperking heb je recht op een gratis abonnement voor De Lijn. Tijdens je migratieperiode zal dat echter nog niet het geval zijn. Wel heb je recht op een sociaal abonnement indien je als asielzoeker verblijft in een opvangscentrum van Fedasil, het Rode Kruis of Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Dit abonnement wordt door de instelling zelf aangevraagd en kost 43 euro per jaar. Met dit abonnement kan je dan in heel Vlaanderen gebruik maken van bussen, trams en metro’s van De Lijn. In Brussel zijn meerdere vervoersmaatschappijen actief en kan je je abonnement dus niet overal gebruiken.
Meer informatie over het openbaar vervoer
Rijbewijs
Een Belgisch rijbewijs kan je pas behalen indien je een Belgische identiteitskaart hebt. Indien je een rijbewijs hebt dat is uitgereikt in de Europese Economische Ruimte (Europa, Noorwegen, Liechtenstein en Ijsland) is dit ook geldig in België en heb je geen bijkomend Belgisch Rijbewijs nodig. Ook een Internationaal rijbewijs wordt aanvaard in België.
Vanaf dat je je Belgische identiteitskaart hebt, kan je je Belgisch rijbewijs aanvragen.